اخبار سبزوار پيام : فرهنگی و هنری

رئیس اداره میراث فرهنگی: لزوم تأسیس رشته های تاریخ و باستان شناسی در دانشگاه های سبزوار

 
سبزوار هر چند سال هاست که به عنوان یکی از قطب های دانشگاهی شمال شرق ایران مطرح است و بزرگترین و با سابقه ترین دانشگاه های ملی این ناحیه از کشور بعد از کلانشهر مشهد در سبزوار تمرکز یافته اند، با این حال همچنان جای خالی برخی رشته های تحصیلی کاربردی برای غرب خراسان رضوی در دانشگاه های این شهر احساس می شود.
 
به گزارش مجله اینترنتی اسرارنامه دو مورد از رشته هایی که در سبزوار با توجه به پیشینه تاریخی و باستانی بسیار کهن این شهر راه اندازی آن ها بسیار ضروری است و دارای کاربرد عملی نیز می باشد، رشته های باستان شناسی و تاریخ است.
 
به طور مثال این روزها در محوطه باستانی معروف به تپه سبزواری ها در جنوب شرق شهر سبزوار طبق آنچه اعلام شده است، چیزی حدود 35 محقق، کارشناس و دانشجوی باستان شناسی در یک فرآیند 20 ساله که قرار است در 4 فاز 5 ساله به طول بیانجامد، مشغول انجام کاوش های علمی خود هستند که این تعداد تقریبا برابر با تعداد استاندارد یک کلاس دانشگاهی در مقطع کارشناسی و دو یا سه کلاس در مقطع کارشناسی ارشد است.
 
علاوه بر آن محوطه های تاریخی و باستانی فراوانی نظیر آتشکده آذربرزین مهر، تپه باستانی فریزی و ...  نیز در سبزوار وجود دارند که کاوش های مستمر و علمی همه آن ها نیاز به کارشناسان و دانشجویان بیشتری دارد.
 
اما از آنجایی که متاسفانه در دانشگاه های سبزوار تا کنون رشته های باستان شناسی و تاریخ تأسیس نشده است، پژوهشگران و کارشناسان باستان شناسی از دیگر مناطق به سبزوارمی آیند که مسلما این امر مستلزم هزینه و صرف زمان بیشتری برای دستیابی به نتایج مطلوب است.
 
به عنوان نمونه دکتر عمران گاراژیان که در چند سال اخیر به همراه تیمی از کارشناسان و دانشجویان باستان شناسی تحت مدیریتش کاوش های تپه باستانی سبزوار را انجام می دهند، عضو هیئت علمی گروه آموزشی باستان شناسی در دانشگاه نیشابور است . حال آنکه انتظارمی رود سبزوار با این همه بنیه دانشگاهی قوی بتواند خود تأمین کننده نیازهای کاربردیش در زمینه تأمین متخصصان و کارشناسان مجرب برای پروژه های باستان شناسی و تاریخی این شهر باشد.
 
نکته لازم به ذکر دیگر این است که در استان های سه گانه خراسان، دانشگاه های بیرجند، فردوسی مشهد، بجنورد و حتی دانشگاه تازه تاسیس نیشابور به دلیل بُعد تاریخی این شهر از همان ابتدا رشته های تاریخ یا باستان شناسی یا هر دوی این رشته ها را در مجموعه رشته های خود داشته اند و از همین رو جای خالی چنین رشته هایی در شهر دیرینه های پایدار واقعا احساس می شود.
 
خبرنگار اسرارنامه از همین رو در نخستین هفته های حضور دکتر محمودرضا سلیمانی در جایگاه ریاست اداره میراث فرهنگی و صنایع دستی  و گردشگری به سراغ وی که هم دارای تخصص و هم تجربه مناسبی در حیطه کاری خود است، رفته و نظر او را درباره کمبود رشته های باستان شناسی و تاریخ در دانشگاه های سبزوار جویا شده است.
 
 
سلیمانی در این گفتگوی اختصاصی به خبرنگار اسرارنامه گفت:بنده قاطعانه  عرض  می کنم که ما به دو رشته در دانشگاه های سبزوار نیاز جدی داریم یکی تاریخ و دیگری باستان شناسی.
 
وی افزود: چه طور ممکن است در شهری  که پدر تاریخ ایران یعنی ابوالفضل بیهقی در آن دیده به جهان گشوده و اکنون تمام عقاید و یافته های او در زمینه تاریخ نگاری در دانشگاه های سراسر دنیا  دارد مورد تحقیق و تفحص قرار می گیرد، دانشگاه های خود این شهر از رشته تاریخ محروم باشند؟
 
وی ادامه داد: در ایران نیز محققی نظیر دکتر دکتر فروغ صهبا بخش زیادی از زمان پژوهشیش را روی یک بُعد تاریخ بیهقی گذاشته وکتاب های زیادی در  این رابطه نوشته است  که این نشان می دهد دانشگاه های سبزوار باید توجه بیشتر به این ظرفیت نشان بدهند.
 
سلیمانی همچنین گفت: محققان داخلی  و خارجی معتقدند که ابوالفضل  بیهقی در نوع نگارش و نوع دید تاریخی  یک پدیده است و امروزه نظراتش با تمام مسائل معاصر  مثل بینا متنیت، هرمنوتیک، نظرات جدید مورخان، تاریخ گرایی  نوین و... همخوانی  دارد و به طور کل بیهقی مورخی است که کتاب ارزشمند او از 1000سال قبل تاکنون همچنان زنده است و ...عجیب است که  امروز چرا نباید در دانشگاه های سبزوار شهر زادگاه بیهقی نباید رشته تاریخ و گرایش های مختلف آن وجود داشته باشد؟
 
رئیس جدید میراث فرهنگی سبزوار در ادامه گفت: بنده خودم تحصیل کرده تاریخم ولی تاریخ را در بجنورد خواندم، سپس در تهران و سپس در ایروان[پایتخت ارمنستان] و  اکنون در  اصفهان دارم تاریخ هنر را تخصص می گیرم و حتی نتوانسته ام یکی از دوره های تحصیلیم را در شهر سبزوار با چنین ظرفیت های بالایی در زمینه تاریخی سپری کنم.
 
وی در ادامه درباره لزوم تاسیس رشته باستان شناسی هم در دانشگاه های سبزوار گفت: در شهری  که هرکجایش را که ورق می زنید با کاوش رو در رو هستیم و در محوطه های تاریخی اطراف آن لایه های زیادی شناسایی شده اند و مسائل  و مباحث باستان شناسی بسیار زیادی هنوز در سبزوار مبهم باقی  مانده، مسلم است که به وجود رشته باستان شناسی در دانشگاه های این شهر نیاز ضروری داریم.
 
وی افزود: سال ها قبل این مسئله را با دکتر  حدادنیا رئیس کنونی دانشگاه حکیم سبزواری درمیان  گذاشتم و همین  الان نیز از طریق این مصاحبه از ایشان خواهش  می کنم که با توجه به حسن توجهی که به مسائل علوم انسانی دارند این مهم را در برنامه کار خود قرار دهند.
سلیمانی سپس گفت: لازم است همینجا قدر دانی بکنم از دکتر حدادنیا که در مسائل رفاهی باستان  شناسی تا کنون با ما مساعدت زیادی داشته اند که البته بسیاری از دوستان و مسئولان شهرستان سبزوار مساعدت های خوبی داشته اند که در جای مناسب از آن عزیزان نیز قدردانی خواهم کرد.
 
وی در پایان با تأکید مجدد بر اینکه رشته های باستان شناسی و تاریخ دو لازمه مغفول و حلقه های مفقوده در ارتباط متقابل و سازنده دانشگاه های سبزوار با مسائل توسعه این شهرند، ابراز امیدواری کرد، دانشگاه حکیم سبزواری با اعتباراتی که دارد و با سیاست گذاری ای که الان رئیس محترم دانشگاه در حمایت از رشته های مفید و کاربردی به خصوص در حوزه علوم انسانی دارند و جدیت ایشان در امر تأسیس این دو رشته پیشقدم باشد و ما هم از کانال اداره میراث فرهنگی کارها و پیگیری های مورد نیاز را انجام خواهیم داد.

---