اخبار سبزوار پيام : فرهنگی و هنری

چنار كیذقان سبزوار كهن ترین موجود زنده خراسان

 كارشناس باستان شناسی سبزوار گفت: چنار كیذقان واقع در روستای كیذقان از توابع بخش ششتمد این شهرستان كهن ترین موجود زنده خراسان است كه قدمت آن به پیش از اسلام باز می گردد .
  
 
'محمد عبداله زاده ثانی'  در گفت و گو با ایرنا افزود: این درخت با توجه به روایات كتاب 'تاریخ بیهق' اثر علی ابن زید بیهقی كه در قرن ششم هجری قمری نوشته شده كهن ترین موجود زنده خراسان است .

این پژوهشگر سبزواری با اشاره به عمر حدود دو هزار و 500 ساله این درخت با توجه به قطر آن گفت: به جهت اینكه چنار كیذقان نزد عامه مردم مورد احترام و همچنین مكمل خلا اسناد تاریخی و فرهنگی است تقاضای ثبت آن در فهرست آثار ملی تاریخی شد.

وی قطر چنار كیذقان را حدود شش متر ،ارتفاع آن را حدود 20 تا 22 متر و محیط آن را 28 متر ذكر كرد و گفت: با توجه به قطر قابل توجه این درخت ، در چند سال گذشته به طور طبیعی داخل آن شكافی ایجاد شده كه از آن به عنوان كفاشی استفاده و به مرور زمان این شكاف ترمیم شده است.

وی با بیان اینكه این چنار در ضلع جنوبی استخر عمومی روستای كیذقان قرار گرفته افزود: طول سایه انداز چنار كیذقان در طلوع و غروب بیش از 200 متر و در ظهر بین 10 تا 20 متر است.

وی در مورد روستای كیذقان محل واقع شدن این اثرگفت: پیشینه اساطیری كیذقان بر اساس تقسیم بندی فردوسی در شاهنامه به دوره كیانیان می رسد و 'كی' در زبان پهلوی به معنای پادشاه است .

عبداله زاده گفت: 'ارنست هرتسفیلد ' در كتاب باستان شناسی ایران بر بنیاد باستان شناسی معتقد است دوره كیانیان كه در شاهنامه آمده برابر با دوره دیوسیدها در یونان و مصادف با دوره مادها در ایران است.

وی در همین رابطه وجود سه روستای كیذقان ، كیذور و كیخسرو را در سبزوار مورد اشاره قرار داد.

عبداله زاده با اظهار اینكه در سبزوار و كاشمر قصه كاشت درخت سرو توسط زرتشت پیامبر مشهور است افزود:مولف كتاب تاریخ بیهق به نقل از كتاب 'ثمار القلوب' نوشته خواجه 'ابومنصور ثعالبی' كشت این دو درخت را به گشتاسب و زمان ملاقات وی با زرتشت پیامبر منسوب می كند.

وی همچنین اظهار داشت: نخل و چنار به قامتی كشیده ،عمر طولانی دارد و در ادبیات نمادی از فناناپذیری، آزادگی و جاودانگی هستند و به عنوان درختان مقدس در هنر هخامنشیان و حجاری تخت جشمید تجلی كرده است.

وی با بیان اینكه گاه عمر درختان به رقم های دور از ذهن آدمی می رسد، افزود: به طور مثال ابوالحسن بیهقی عمر سرو فریومد و كاشمر را بیش از یك هزار و 500 سال می داند و از بین بردن آنها را به دستور المتوكل عباسی و ینالتكین در كتاب تاریخ بیهق ذكر می كند.

وی افزود: درختی به نام 'سكوئیا' در آمریكای باختری می روید كه بلندی آن به 130 متر می رسد و عمر یكی از آنها كه بر اثر طوفان ریشه كن شده بود كارشناسان شش هزار سال را تقویم كردند و عمر درخت كاجی كه در سال 1946 اداره جنگلبانی آمریكا یافت چهار هزار و 600 سال برآورد و كهن ترین موجود زنده روی زمین تا آن تاریخ شناخته شد.

وی افزود: هم اكنون درحاشیه كویر اصفهان دو درخت یك هزار ساله و در مسجد لنیان اصفهان واقع در خیابان شهید دكتر بهشتی چناری به بلندی 17 متر و 600 سال عمر قامت افراشته اند.

وی سرو كمیز داورزن سبزوار را درخت دیگری با قدمت حدود دو هزار ساله ذكر كرد و گفت: این درخت كه به صورت تك درختی در كوهپایه است از فاصله چند كیلومتری قابل مشاهده است.

وی بجا ماندن این درختان قدیمی و قطع نشدن و از بین نرفتن آنها توسط مردم را ناشی از مقدس بودن این درختان نزد آنها و برگرفته از باورهای دینی گذشتگان عنوان كرد.

 

---