اخبار سبزوار پيام : فرهنگی و هنری

به بهانه نکوداشت :

حال و زندگی نامه استاد حمید سبزواری :

 شرح حال و زندگی نامه استاد حمید سبزواری به مناسبت برگزاری مراسم نكوداشت این شاعر معاصر
  
 
حسین ممتحنی مشهور به حمید سبزواری در سال 1304 در سبزوار در خانواده ای مسلمان و معتقد چشم به جهان گشود.

پدرش 'عبدالوهاب'، پیشه ور ساده ای بود كه قریحه شاعری داشت و جدش 'ملا محمد صادق ممتحنی' شاعری مردمی بود كه 'مجرم' تخلص می كرد و آثارش در سفری به مشهد، در حمله راهزنان به یغما رفت.

حمید، قبل از رفتن به مدرسه در خانه نزد مادرش قرآن را آموخت و به همین دلیل وقتی به مدرسه رفت فارسی را خیلی خوب و سلیس می خواند و از بچه های دیگر جلوتر بود.

وی در سال 1311 در سن هفت سالگی به مدرسه رفت و در مدرسه شیخ حسن داورزنی كه مدرسه مردمی بود به تحصیل علم و دانش مشغول شد.

وی علاوه بر آن مطالعات خارج از درس نیز داشت و نزد میرزا حبیب جوینی، جامع المقدمات را خواند و مدتی نزد روحانی دیگری با نام محمدعلی محمدی درس خواند.

حمید سبزواری از سن 14سالگی شروع به سرودن شعر كرد و اشعارش را در دفتری با نام 'فریاد نامه' می نوشت كه بیشتر اشعارش اجتماعی بود واین بیشتر به علت جریانهای سال 1320 و ورود متفقین به ایران و مشكلات اقتصادی و معشیتی بود.

حمید، دوران جوانی خود را در شهر سبزوار گذراند و به علت مشكلات معیشتی تحصیلاتش گسیخته ماند.

وی ابتدا به سرودن تصنیف پرداخت كه در آن زمان معمول و مرسوم شده بود و آن را در كتابفروشی می فروخت.

حمید سبزواری با شركت در آزمون استخدامی آموزش و پرورش در بین هشتاد نفر رتبه سوم را كسب كرد.

وی در سال 1331 ازدواج كرد و یك سال بعد از ازدواج، كودتای 28 مرداد 1332 برای حمید گرفتاری هایی به وجود آورد و او تحت تعقیب قرار گرفت و مدتی متواری بود و مدتی را در اسفراین مخفی شد.

وی مدتی در شركتی كه سنگ معدن استخراج می كرد در اطراف سبزوار و شاهرود كار كرد و مدتی را نیز با اجاره حمام در سبزوار گذراند.

او مدتی در بانك بازرگانی مشغول كار شد و سپس به تهران منتقل شد و در شعبه های مختلف آن مثل دروازه دولت و محمودیه تجریش و مدتی هم در روابط عمومی بانك و نشریه داخلی آن مشغول كار شد.

حمید بعد از انقلاب، ضمن كار در بانك، برای انقلاب شعر و شعار می ساخت كه در راهپیمایی ها و نماز جمعه خوانده می شد.

یكی از این شعر ها 'آمریكا، آمریكا، مرگ به نیرنگ تو' بود.

وی بعدها احساس كرد كه باید كاملا در خدمت انقلاب باشد و از طریق شعر و سرود انقلابی حركت كند به این دلیل خود را بازنشسته كرد و به صدا و سیما رفت و از آن زمان در شورای شعر مشغول خدمت می باشد.

شعر حمید، شناسنامه زمانمند انقلاب است زیرا كه كمتر حادثه یا رویدادی است كه انعكاسی از آن در شعر او نباشد.

شاعر با حساسیت ویژه خویش،هر رویداد مهم تاریخی معاصر ایران رابا گلواژه های آثار حمید سبزواری :

آثار و سروده های حمید به دو بخش تقسیم می شود ،قسمتی از آن محصول و مولود دوران اختناق است كه شاعر با شجاعت و شهامت و ایمان راسخ برحكومت تاخته و اوضاع نابسامان آن را نكوهش كرده است و در میان آن آثار، به حق سخنانی بس بلند و فاخر و شور انگیز یافت می شود كه از قدرت طبع و صفای قریحه ومهارت شاعر حكایت دارد.

بخش دوم آثار وی پس از پیروزی انقلاب است كه در این زمان تلاش شاعر انتقال هر چه بهتر پیام انقلاب و دفاع از ارزشها و باورهای اصیل اسلامی است.

هفت دفتر از حمید سبزواری به چاپ رسیده است كه به ترتیب عبارتند از :

1-سرود درد

سرود درد، نخستین دفتر شعر حمید سبزواری است كه سروده های سالها 36 تا 57را در بر می گیرد، دوران بیست و یك ساله ای كه مشحون از وقایع سیاسی و رنج و دردمندی شاعر است.

اشعار آزاد و كلاسیك حمید در این دفتر خبر از وجدان بیدار و آگاهی اجتماعی وی در شرایط دشوار می دهد.

در این دفتر حدود 65 غزل،36 قصیده، 5 مثنوی، 34 شعر نو، 19 چهارپاره، 16 ترانه، سه مسمط، دو قطعه و یك تركیب بند وجود دارد.

سرود درد، با مقدمه رهبر معظم انقلاب و همچنین مقدمه ای از استاد شاهرخی و سراینده در سال 1367 توسط انتشارات كیهان منتشر شده است.

2-سرود سپیده

سرود سپیده، دومین دفتر اشعار معاصر حمید سبزواری است كه همچون دفتر نخست با مقدمه رهبر معظم انقلاب و استاد صادق آینه وند منتشر شده است.

در این دفتر نیز كه اشعاری به شیوه نو و كلاسیك آورده شده است حدود 94 غزل،31 قصیده، 16مثنوی، دو قطعه، 138رباعی، سه تركیب بند، سه مسمط، دو ترجیع بند، 9چهارپاره و 12شعر نو وجود دارد.

این دفتر درسال 1368 به وسیله انتشارات كیهان منتشر شده است.

3-كاروان سپیده :

كاروان سپیده در برگیرنده 26 قطعه از اشعار حمید سبزواری است كه سومین اثر وی می باشد و دارای طلیعه ای از سراینده با عنوان 'سخنی از سر وظیفه' و نیز مقدمه كوتاهی از ناشر است.

كاروان سپیده در سال 1373 توسط انتشارات حوزه هنری واحد شعر ادبیات و هنر مقاومت منتشر شده است.

4-یاد یاران:

یاد یاران مثنوی نسبتا بلندی است در رثای جهادگر شهید مهندس سید محمد تقی رضوی و جمعی از شهیدان دفاع مقدس.

حمید در این اثر به تناسب حال و مقام به شرح دلتنگی های خویش می پردازد و با مروری بر وقایع انقلاب و دفاع مقدس به معرفی شهید رضوی پرداخته و ویژگی های ممتاز وی را برشمرده و به تناسب از دیگر سرداران شهید یاد می كند.

'یاد یاران' را كنگره بزرگداشت سرداران شهید سپاه و كمیته انتشارات در سال 1376منتشر كرده است.

5 - گزیده ادبیات معاصر:

از كارهای شایسته ای كه پس از انقلاب توسط 'كتاب نیستان' صورت گرفت چاپ گزیده آثاری از شاعران معاصر است.

سی و پنجمین اثر از این مجموعه، گزیده اشعار حمید سبزواری است كه در آن 34 شعر سبزواری را از سالهای دور تاكنون در بر می گیرد.

6- به رنگ آمده دشمن :

به رنگ آمده دشمن، با عنوان اولیه 'بار دیگر مسجد ضرار' منظومه ای است كوتاه با 56 بیت در قالب مثنوی كه در آن سبزواری شیوه های فرهنگی دشمنان انقلاب و اسلام را پس از پذیرش قطعنامه 598 بیان كرده است.

این منظومه كه بارنخست درروزنامه كیهان به چاپ رسید، به دلیل اهمیت ویژه به سفارش و تاكید رهبر معظم انقلاب به صورت جزوه ای مستقل با ابیاتی افزوده به چاپ رسید كه آن را سازمان تبلیغات اسلامی درسال 1368 چاپ ومنتشر كرده است.

7-سرودی دیگر:

این دفتر دربرگیرنده 142 قطعه از تازه ترین اشعار كلاسیك حمید از 1366 تاكنون است.

در اردیبهشت ماه 1381 به همت سازمان صدا و سیما و انجمن قلم در آئینی با عنوان 'آفرین روشنان' مراسم نكوداشت شاعر در سالن كوثر سازمان صدا و سیما برگزار شد كه رهاورد آن 'سرودی دیگر' می باشد.

این كتاب با مقدمه سبزواری و نیز یادداشت ستاد برگزاری آیین 'آفرین روشنان' توسط انتشارات سروش درسال 1381 به چاپ رسیده است.

 

---