اخبار سبزوار پيام : اجتماعی

زنگ خطر:

شکار بی رویه آهوان در پناهگاه شیر احمد جدي است

گستره طبیعت سبزوار متشکل مجموعه ای از گیاهان و جانوران متنوعی را در خود جای داده است این تنوع زیستی بالای منطقه مدیون تنوع اقلیمی در محدوده شمال و جنوب شهرستان است مناطق کوهستانی دارای گونه های گیاهی و جانوری مربوط به زیستگاه های کوهستانی می باشد درمنه، گون، کلاح میر حسن، زرشک وحشی، ارس نمونه ای از گیاهان موجود در مناطق کوهستانی هستند و از باارزش ترین گونه های جانوری آن نیز می توان به پستانداران گوشتخوار و علفخواری چون پلنگ، گربه جنگلی، قوچ و میش و کل و بز ،کاراکال، گربه وحشی، گربه شنی،  دلیجه، کرکس، لاشخور، عقاب طلایی اشاره کرد.

 اما در منطقه دشتی و استپی شهرستان سبزوار شرایط بسیار متفاوت است این منطقه دارای گونه های منحصر به فردی است قیچ تاغ، گز علف شور، کاروانکش، کما، درمنه دشتی و خانواده گندمیان بخشی از پوشش گیاهی تیپیک این مناطق به شمار می آیند

بالابان، انواع جغد، پرندگان شکاری، باقرقره از جمله پرندگان این مناطق دشتی می باشند زاغ بور و هوبره نیز از پرندگان منحصر به فرد زیستگاه های بیابانی هستند که به خاطر کارکرد زیستی خود دارای بالاترین ارزش زیستگاهی محسوب می شوند.

زاغ بور یکی از مهمترین گونه های اصلاح ، بازسازی و احیاء پوشش گیاهی استپی است این پرنده  با نحوه عملکرد خود باعث ترمیم و بازسازی مناطق بیابانی که بواسطه زیاده خواهی بشر مورد تخریب قرار گرفته است می شود.

سالانه بسیاری از مناطق مستعد بدون پرداخت هیچ هزینه ای مورد کشت قیچ توسط این پرنده قرار می گیرد بخشی از قیچ زارهای مناطق تحت مدیریت شهرستان سبزوار که از این گونه باارزش حفاظت می کنند حاصل تلاش این پرنده نادر می باشد.

پناهگاه شیر احمد شهرستان سبزوار با مساحتی حدود 25 هزار هکتار وسعت در فاصله 15 کیلومتر از شهرستان قرار دارد سبزوار عليرغم دارا بودن اقليم نيمه بياباني و بياباني زيستگاه گونه هاي بسياري از حيات وحش ايران مي باشد این منطقه که بیش از چندین سال از شروع حفاظت آن می گذرد در سال 75 بعنوان منطقه شکار ممنوع اعلام گردید

منطقه شیر احمد سبزوار به دلیل ساختار زمین شناسی و شرایط اقلیمی حاکم بر آن از چشمه های پرآبی که در تمامی طول سال جریان داشته باشد برخوردار نیست و رودخانه کال شور که حدود 25  کیلومتر از مرز شمالی منطقه را در بر می گیرد تنها منبع آب دایمی منطقه می باشد.

این رودخانه که در سالهای پرآبی از دبی نسبتا خوبی برخوردار است علاوه بر اینکه مورد استفاده وحوش منطفه قرار می گیرد همه ساله پذیرای صدها پرنده آبزی مهاجر می باشد چشمه آوش مهمترین چشمه منطقه است که دبی پایه آن بیش از 3 لیتر در ثانیه می باشد مهمترین چشمه منطقه است که علاوه بر مردم مورد استفاده وحوش منطقه نیز قرار می گیرد.

به لحاظ شرایط ویژه اقلیمی در سبزوارگونه جانوری آهو بیش از بقیه جانوران  به چشم می آید  حیات وحش شیر احمد سبزوار زیستگاه  اصلی آهو می باشد  که طی چند سال اخیر تعداد آهوان این منطقه مورد بی مهری برخی کشاورزان  قرار گرفته اند تا آنجا که از این گله های چندصدتایی امروز دیگر تعداد معدودی آن هم در پناهگاهها و مناطق حفاظت شده باقی نمانده است.

شکار بی رویه آهو

رئیس اداره حفاظت از محیط زیست سبزوار با ابراز تاسف از اینکه شکار بی رویه از مهمترین عوامل تهدید کاهش جمعیت آهوان منطقه شیر احمد می باشد اظهار داشت: خشکسالی های پی در پی سبب شده تا دامداران حوالی منطقه برای تهیه علوفه "خارج از زمان چرا"وارد منطقه  شوند و به لحاظ اینکه تغذیه آهوان عمدتا از مراتع خود منطقه شیر احمد است هنگامی که منابع غذایی حیوان کاهش پیدا می کند آهوان به مراتع کشاورزی هجوم می آورند و باعث خسارت به مراتع کشاورزان و اعتراض آن ها می شوند.

عمار لو افزود: استفاده بیش از حد کشاورزان از مراتع امروز خسارت های سنگینی را به پناهگاه شیر احمد وارد کرده است چرا که با کمبود علوفه ، حیوان مجبور است برای تغذیه خود از محدوده تحت پوشش خارج شود و همین علت آهو در معرض انواع آسیب  قرار می گیرد.

شکار 530 راس آهو از ابتدای سال تاکنون

وی با بیان اینکه از ابتدای سال تاکنون 530 راس آهو مورد حمله شکارچیان منطقه قرار گرفته اند گفت: طبق سرشماری های انجام شده در حال حاضر تعداد 1236 راس آهو در منطقه شیر احمد سبزوار وجود دارد این درحالی است که تعداد این گونه ها در سال گذشته 1766 راس و سال ما قبل آن بیش از 2000 هزار راس بوده است.

عمارلو در ادامه از کاهش جمعیت جبیر های منطقه از 75 راس به 4 راس خبر داد و گفت: اداره محیط زیست سبزوار در سال 74 جهت حمایت از گونه های در خطر انقراض در زیستگاه های طبیعی ، سه راس جبیر را از منطقه نایبندان طبس زنده گیری و به منطقه حفاظت شده شیر احمد انتقال داد.

وی گفت: با وجود شرایط بسیار خوب اقلیمی در منطقه و با راه اندازی سایت تکثیر تعداد جبیرها در سال 86  به 75 راس رسید و تصمیم بر این شد تا این گونه را به برخی از مناطق کشور از جمله نایبندان و سیستان و تعدادی را نیز به منطقه خواف انتقال دهیم.

رئیس اداره محیط زیست سبزوار ادامه داد: متاسفانه به لحاظ اینکه هیچگونه ورودی و خروجی در خصوص وارد کردن گونه های جبیر از دیگر مناطق صورت نگرفت جبیر ماده بعد از چندین بار زاد و ولد دچار مشکلات ژنیتیکی شد و همین امر سبب  تلف شدن گونه ها و کاهش جمعیت جبیرهای موجود در منطقه  شد.

عمارلو به انتقال 4 جبیر ماده باقی مانده به منطقه خواف سیستان اشاره کرد و تاکید کرد:  گونه جبیر بومی شهرستان سبزوار نیست این حیوان معمولا در بیابان ها و دور از فعالیت های انسانی و با شرایط سخت زندگی می کند به لحاظ اینکه رفت و آمدهای انسانی و منابع در زیستگاه شیر احمد بسیار زیاد است  این حیوان احساس آرامش نمی کند و به نوعی پناهگاه شیر احمد سبزوار محل مناسبی برای پرورش گونه جبیر نیست.

به گفته این مقام مسئول خشکسالی های پی درپی، چرای بی رویه مراتع، تخریب و کوچک شدن زیستگاه ها و جزیره ای شدن آن ها در برخی مناطق، معدن کاری های بدون ارزیابی، جاده کشی ها و ایجاد راه های متعدد در مناطق کوهستانی و  شکار بی رویه از مهمترین مخاطرات عمده حیات وحش شهرستان سبزوار می باشد.

فروش سلاح بیش از ظرفیت حیات وحش

عمارلو با تاکید بر اینکه فروش سلاح بیش از ظرفیت و توان حیات وحش های شهرستان، استان و کشور می باشد افزود: عدم برخورد مناسب و قاطع با متخلفین شکار در برخی از شعب دادگاه ها و عدم تناسب جرم با احکام صادره هیچ تاثیری در بازدارندگی متخلفین در شکار بی رویه گونه های حیات وحش ندارد.

رئیس اداره حفاظت از محیط زیست سبزوار از دستگیری 35  نفر شکارچی غیر مجاز در این شهرستان خبر داد و تاکید کرد: تعداد 22 نفر از این متخلفین در زمینه شکار حیوانات پستاندار و مابقی نیز شکار پرنده های نادر دستگیر شده اند که طبق قوانین جدید این شکارچیان به 285 میلیون و 800 هزار ریال جریمه محکوم شده اند.

وی یکی از مهمترین راه های کاهش شکار در مناطق تحت حفاظت شهرستان سبزوار را مشارکت جوامع محلی بیان کرد و گفت: این طرح برای نخستین بار در استان خراسان و در این شهرستان با یک گروه 18 نفری از طبیعت گردان ها که از تهران  به همراه اعضای یوز ایران برای بازدید از مناطق آمده بودند اجرا شد به این ترتیب که شب را در منزل یکی از اهالی روستا استراحت کردند و قرار شد کلیه خدمات بیتوته، خوراک برای گردشگران توسط صاحبخانه تامین شود و گردشگران نیز هزینه خدمات را پرداخت کنند.

عمارلو با بیان اینکه این طرح با درآمدزایی خود برای روستائیان سبب بالا رفتن انگیزه آنان در محافظت از مناطق خواهد شد تصریح کرد: جوامع محلی اطراف مناطق  به جهت اینکه از گذشته های دور در پیرامون این مناطق زندگی می کنند آشنایی کاملی با منطقه دارند روستائیان علاوه بر اینکه می توانند راهنمای خوبی برای گردشگران باشند هنگامی که  متوجه شوند ارزش مناطق حفاظت شده به چه اندازه است مسلما آن ها نیز در قبال آن احساس وظیفه می کنند و گونه ها کمتر در معرض خطر شکار قرار خواهند گرفت.

رئیس اداره حفاظت از محیط زیست سبزوار آشنایی گردشگران با فرهنگ جوامع محلی سبزوار، آشنایی با گویش ها و لهجه های محلی شهرستان، صنایع دستی، ایجاد درآمد از محل ارائه خدمات به گردشگران، احساس ارزش و مشارکت جوامع محلی در حفاظت از مناطق و همکاری فی مابین محیط زیست با اهالی روستاها را از مزایای این طرح بیان کرد و تاکید کرد: بدون مشارکت مردم از محیط زیست این طرح امکانپذیر نیست در صورتی می توانیم در نگهداری  از مناطق حفاظت شده محیط زیست موفق عمل کنیم که مردم را به صورت عمومی در حفظ آن دعوت کنیم.سبزوار نيوز

---