عشق تیغ جراحی
در حالی که متخصصان جراحی پلاستیک عملهای جراحی بینی را محبوبترین عمل زیبایی در ایران عنوان می کنند موج متقاضیان 'رینوپلاستی' یا جراحی بینی در ایران همچنان رو به فزونی است.آمارها بیانگر این واقعیت هستند که اکنون ایران یکی از پیشتازترین کشورها در زمینه فراوانی تعداد جراحیهای بینی در جهان شناخته شده است.
بر این اساس سالانه افزون بر 80 هزار مورد جراحی زیبایی بینی در کشور انجام می شود که تعداد این عملهای جراحی بخاطر وجود پزشکان متخصص در کلانشهرهایی مانند تهران و مشهد رقم بالایی را شامل می شود.
بر اساس تحقیق مشترکی که با همکاری دانشگاه جان هاپکینز آمریکا و انجمن راینولوژی ایران در سالهای اخیر انجام شده است میزان جراحیهای زیبانی در ایران هفت برابر آمریکا است.
این در حالی است که گفته می شود نژاد ایرانیان و آسیای جنوب شرقی، کره و ژاپن دارای بینیهای نسبتا بزرگتری نسبت به کشورهای اروپایی و آمریکایی هستند.
تاریخچه جراحی بینی به شش قرن قبل از میلاد مسیح برمی گردد، آن زمان که 'سوشرتا' طبیب هندی از پوست پیشانی برای ترمیم بینی استفاده می کرده است زیرا در هند قدیم برای مجازات متهمان نوک بینی آنها را می بریدند.
از آن زمان سالها گذشته، تکنیکهای جراحی بینی پیشرفتهای زیادی کرده و کاربرد این عمل جراحی پا را از حیطه درمانی و موارد ضروری مانند تصادفات و سرطانها فراتر نهاده زیرا هر فردی با این احساس که صورتش زیباتر خواهد شد متقاضی جراحی بینی می شود.
پزشکان معتقدند 50 درصد متقاضیان و مراجعان برای انجام جراحی بینی که عمدتا زنان را شامل می شوند بطور واقعی نیازی به این عمل ندارند زیرا بینیهای آنها مشکلی نداشته و با ترکیب چهره شان متناسب است.
رییس انجمن تحقیقات راینولوژی(شاخه جراحی بینی) می گوید: رینوپلاستی علم و هنر جراحی پلاستیک بینی و عملی است که جراح به وسیله آن با حفظ عملکرد تنفسی بینی اقدام به زیباسازی آن می کند.
به گفته کارشناسان انجام جراحی زیبایی بینی از اواخر دهه شصت در ایران شتاب روزافزون گرفت که عمده مشتریان آن را زنان تشکیل می دادند اما در سالهای اخیر مردان نیز در زمره افراد خواستار این جراحی قرار گرفته اند.
بررسیهای خبرنگار ما حاکی از آن است که در کلانشهر مشهد هزینه عملهای جراحی زیبایی بینی بسته به انجام آن در بخش دولتی و خصوصی بین 50 تا افزون بر 150 میلیون ریال برآورد می شود.
* کمتر از پنج درصد جراحیهای بینی عارضه دارد
یک پزشک فوق تخصص جراحی پلاستیک و ترمیمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: در رینوپلاستی یا عمل زیبایی بینی غضروف و استخوان های بینی با هدف ایجاد شکل مناسب و زیبایی بهتر تغییر شکل داده می شود.
دکتر آرش بیرقی با بیان اینکه رینوپلاستی به دو روش باز و بسته انجام می شود، اظهار کرد: در افرادی که عدم تقارن در نوک بینی آنها زیاد باشد و لازم است کار بیشتری روی بینی شان انجام شود، از روش باز که وسعت زیادی را در برمی گیرد، استفاده می شود.
عضو انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران با بیان اینکه پنج درصد رینوپلاستی ها به عمل مجددا نیاز دارند، افزود: اختلالات تنفسی با علائمی شامل آبریزش بینی، تغییر تن صدا و گرفتگی بینی مهم ترین عوارض جراحی های بینی به شمار می روند.
بیرقی ادامه داد: طبق منابع جهانی از هر 100 عمل جراحی بینی، پنج عمل همراه با عارضه بوده و نیاز به اصلاحات و جراحی دوباره دارد.
وی غیر طبیعی شدن شکل بینی و تناسب نداشتن با دیگر اجزای صورت را از دیگر عوارض جراحی بینی عنوان کرد.
او در ادامه تاکید کرد: رینوپلاستی می تواند همراه با 'سپتوپلاستی' یا اصلاح انحراف تیغه میانی بینی انجام شود که بدین طریق می توان علاوه بر جراحی زیبایی انحراف بینی در برخی افراد را درمان کرد و وضعیت تنفسی را بهبود بخشید.
عضو انجمن جراحان پلاستیک ایران افزود: در ایران دو تیپ بینی شامل مدل مدیترانه ای در شمال و غرب ایران و مدل آفریقایی بیشتر در جنوب ایران مشاهده می شود.
به گفته وی، در مدل مدیترانه ای تیغه بینی کشیده است و در مدل آفریقایی بینی بزرگ و بیشتر غضروفی می باشد.
بیرقی که یکی از نویسندگان کتاب بین المللی جراحی زیبایی بینی در جهان است، گفت: در ایران زیبایی صورت از اهمیت بسزایی برخوردار است اما در کشورهای اروپایی و آمریکایی تنه و اندام برایشان مهم تر است و به خاطر همین متقاضیان جراحی بینی در ایران بیشتر از سایر کشورها می باشند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه گفت: تبحر پزشک و کاربرد تکنیک مناسب نقش مهمی در موفقیت درمان و کاهش عوارض جراحی بینی دارد.
بیرقی گفت: عمل های جراحی بینی رتبه اول جراحی های زیبایی را در ایران به خود اختصاص داده است، در حالی که این جراحی ها در کشورهای اروپایی و آمریکایی بعد از عمل های زیبایی شکم و سینه قرار دارند.
وی قوز پشت بینی را مهم ترین مشکل بینی های ایرانی دانست و گفت: انتظار بیماران از شکل و اندازه بینی بعد از عمل جراحی باید واقعی باشد و در غیر اینصورت منجر به وسواس و انجام عمل های متعدد خواهد شد.
او با بیان اینکه افزون بر 50 درصد از متقاضیان جراحی بینی نیازی به عمل ندارند، افزود: بیشتر متقاضیان به خاطر وسواسی هایی که نسبت به چهره خود دارند به انجام این جراحی گرایش پیدا می کنند.
وی بیشتر متقاضیان انجام جراحی های بینی در مشهد را زنان دانست و اظهار کرد: در سالهای اخیر با افزایش شمار مراجعان مرد در این زمینه رو به رو هستیم.
* بینی در عملکرد دستگاه تنفسی نقش مهمی دارد
یک متخصص گوش، حلق و بینی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در این خصوص گفت: بینی عضوی از بدن است که در عملکرد دستگاه تنفسی نقش مهمی را ایفا می کند.
دکتر مهدی قاسمی با اشاره به عبور 'آیرودینامیک' هوا از بینی گفت: روزانه یک لیتر آب از بینی هر فرد عبور کرده و مرطوب می شود، چراکه ریه ها نیاز به هوای مرطوب دارند و بینی این عمل را انجام می دهد.
به گفته وی، اختلال در عملکرد بینی، عارضه های مهم تنفسی را در پی دارد.
وی خاطر نشان کرد: عمل های جراحی بینی در صورتیکه جراح تبحر داشته و آناتومی و فیزیولوژی بینی را به خوبی بشناسد، عارضه ای ندارد و عوارض آن مانند هر عمل جراحی دیگر است.
این متخصص گوش، حلق و بینی که تمایلی به انجام جراحی های زیبایی بینی ندارد، افزود: به دلایل خاص و با توجه به باورهایی که دارم، گرایشی به انجام عملهای رینوپلاستی ندارم .
قاسمی گفت: عمل جراحی بینی یا رینوپلاستی برای کسانی که بینی های نامتعارف و با قوس های زیاد دارند، پیشنهاد می شود اما اکنون بسیاری از متقاضیان عمل های بینی به دلیل وسواس زیاد به این جراحی ها روی آورده اند و این افراد به لحاظ روحی و روانی باید مشاوره های روانپزشکی شوند.
* ارسال سالانه 30 شکایت به نظام پزشکی مشهد پیرامون جراحی بینی
مدیر اجرایی سازمان نظام پزشکی مشهد نیز گفت: هم اینک 90 جراح گوش و حلق و شش پزشک متخصص جراح پلاستیک در شهر مشهد فعالیت دارند که جراحی های زیبایی بینی در حیطه فعالیت آنها قرار دارد.
دکتر هادی بیژن نژاد افزود: در طول سال گذشته 400 شکایت از بیماران به نظام پزشکی شهر مشهد ارسال شده است که هفت درصد از آنها مربوط به جراحی های زیبایی بویژه جراحی زیبایی بینی بوده است.
به گفته وی، تعداد شاکیان جراحی های بینی در نظام پزشکی مشهد، کمتر از 30 نفر در سال گزارش می شود که 90 درصد از این تعداد را زنان تشکیل می دهند.
وی راضی نبودن از انجام شکل بینی و همچنین ایجاد عوارض مربوطه را از مهمترین موضوعات شکایات بیماران از پزشکان در این زمینه عنوان کرد.
او در خصوص موارد غیر مجاز جراحی های بینی گفت: با توجه به اینکه عمل جراحی بینی حتما باید در اتاق عمل و با تجهیزات پزشکی کامل انجام شود، موارد غیر مجاز بعید است و گزارش هایی در این خصوص تاکنون واصل نشده است.
به گفته وی، اما برخی از پزشکان عمل های زیبایی مانند برداشتن پف و چروک زیر چشم را در مطب هایشان انجام می دهند که این کار غیر مجاز است.
مدیر اجرایی سازمان نظام پزشکی مشهد با اشاره به روند شکایات در نظام پزشکی گفت: فرد شاکی باید ابتدا مبلغ یک میلیون و 400 هزار ریال را به حساب نظام پزشکی واریز کرده و با پرکردن فرم مربوطه شکایت او در مسیر کارشناسی قرار می گیرد.
بیژن نژاد افزود: در صورتی که خطای پزشک ثابت شود، محکومیت پزشک از تذکر کتبی تا توبیخ، تعطیلی مطب به مدت سه ماه و انفکاک دائم از کار پزشکی را شامل می شود.
وی ضعف فرهنگی و کاهش اعتماد به نفس را از علل افزایش تعداد عمل های جراحی بینی و گرایش مردم به این جراحی ها عنوان کرد.
* بسیاری از متقاضیان زیبایی بینی دچار اختلال بد ریختی بدن هستند
یک کارشناس ارشد روانشناسی در مشهد گفت: 'اختلال بد ریختی بدن' یکی از اختلالات روانپزشکی است که در این اختلال افراد فکر می کنند که عضوی از بدنشان مانند بینی، صورت و شکم مشکل دارد و بدنبال رفع آن هستند.
جواد بهادرخان افزود: در حال حاضر بسیاری از متقاضیان جراحی بینی نیز در زمره افرادی که به اختلال بدریختی بدن مبتلا هستند، قرار می گیرند.
وی اعتماد به نفس پایین و عدم خودباوری را از دلایل گرایش این افراد به سمت جراحی های زیبایی که پرطرفدارترین آنها بینی است، عنوان کرد.
او گفت: در حالیکه بسیاری از این افراد اگر به آنچه خدا داده است و با صورت آنها نیز تقارن دارد، راضی باشند و خودشان را آن طوری که هستند قبول کنند، دیگر تمایلی به جراحی های بینی نخواهند داشت.
وی تبلیغات گسترده و تاثیرپذیری از دیگران نظیر دوستان، فامیل و هم کلاسی را از جمله علل گرایش ایرانیان به سمت عمل های بینی عنوان کرد و گفت: این افراد باید قبل از عمل جراحی به روانشناس مراجعه کنند و مشکل را با آنها درمیان بگذارند.
به گفته وی، جراحی های بینی برای برخی از بینی هایی که خیلی بدشکل، بزرگ و بد فرم است، پیشنهاد می شود اما بسیاری از متقاضیان به دلیل اختلال شخصیتی به سمت این عمل های کشیده می شوند.
وی با بیان اینکه زنان بیشترین طرفداران و متقاضیان جراحی های زیبایی بینی هستند، افزود: در سالهای اخیر این عمل جراحی در بین مردان بویژه پسران جوان نیز به دلایل مختلفی فزونی یافته است.
این روانشناس افزود: پزشکان گوش و حلق و بینی در برخی موارد با ما در تماس هستند که فلانی چند بار آمده و عمل کرده است و هنوز راضی نیست و این کار شما روانشناسان است که به لحاظ وسواس های فکری وی را درمان کنید.
به گفته وی، ما روانشناسان به آنها می گوییم که قبل از اینکه جراحی می کردید باید آنها اینگونه بیماران را نزد روانشناس و روانپزشک می فرستادید تا درمان شوند.
* پزشکان در انتخاب بیماران متقاضی جراحی بینی دقت کنند
رییس سازمان نظام پزشکی کشور در این خصوص معتقد است: افزایش تقاضا برای جراحی بینی فی نفسه بد نیست و نشانه نشاط و زیبایی خواهی ایرانیان است اما پزشکان متخصص باید در انتخاب بیماران خود دقت کنند.
دکتر علیرضا زالی با بیان اینکه سن تقاضا برای جراحی بینی رو به کاهش است، افزود: انجام عمل زیبایی بینی نیاز به بررسی جدی روان شناختی دارد، چرا که اضطراب و دیگر بیماریهای روانی در جوانی می تواند علت دفرمیته های ظاهری بینی باشد.
وی به پزشکان متخصص این رشته توصیه کرد که در انتخاب بیمار توجه کافی داشته باشند و با متانت و صبر و حوصله کافی و مصاحبه روان شناختی به بیمار توجه کنند.
او گفت: پزشکان باید در انتخاب بیمار در این سن دقت لازم را داشته باشند، چرا که اگر اعمال جراحی در سنین بالا انجام شود با توجه به تغییرات پوست، کاهش چربی و ترمیم زخم ها ممکن است که عمل دچار مشکل شود.
به گفته وی، عمده شکایت ها در عمل بینی مربوط به کسانی است که این اعمال را در سنین بالا انجام می دهند.ایرنا
